Zatrucie glikolem etylenowym u psów i kotów – diagnostyka, objawy i leczenie

Glikol etylenowy (GE) jest najprostszym alkoholem polihydroksylowym. Jest bezbarwną, bezzapachową, oleistą cieczą o słodkim smaku. Dobrze rozpuszcza się w wodzie i rozpuszczalnikach organicznych. Stosowany jest powszechnie w przemyśle, przede wszystkim w chłodnictwie, a także do produkcji żywic poliestrowych, włókien syntetycznych, rozpuszczalników czy materiałów wybuchowych. Zapobiega zamarzaniu silnika samochodu w zimie i działa jako czynnik chłodzący podczas wysokich temperatur w lecie. Używany jest także w przemyśle farbiarskim, drukarskim i kosmetycznym (22, 53, 55).

Glikol etylenowy jest substancją toksyczną, odpowiedzialną za zatrucia u wszystkich gatunków zwierząt, a także i ludzi. Doniesienia o przypadkowym zatruciu u ludzi odnotowano po raz pierwszy w 1930 roku (6). Najczęściej jednak do zatruć dochodzi u psów i kotów (8, 33). U psów jest to związane z bezpośrednim spożyciem płynu niezamarzającego do chłodnic samochodowych, który zawiera około 95% glikolu etylenowego (48), u kotów natomiast zatrucie glikolem jest najczęściej następstwem zlizania go z sierści. Wystarczy jedynie łyżeczka do herbaty (5 ml) lub łyżka stołowa (20 ml) spożytego glikolu, aby zabić odpowiednio kota i psa (47).

Zbyt późno postawiona diagnoza, a co za tym idzie – rozpoczęcie odpowiedniego leczenia – najczęściej skutkuje śmiercią zwierzęcia, co potwierdza wskaźnik śmiertelności, który u psów wynosi od 59% do 70%, a u kotów od 69% do nawet 100%. Koty są gatunkiem bardziej wrażliwym na zatrucie glikolem etylenowym niż psy, jednakże przyczyny tej różnicy nie są znane (8, 64, 70).

Według Amerykańskiego Stowarzyszenia Centrów Kontroli Zatruć (AAPCC – American Association of Poison Control Centers) glikol etylenowy jest drugą najczęstszą przyczyną śmiertelnych zatruć u zwierząt (41).

Wysoka częstotliwość zatruć tym związkiem u zwierząt wynika głównie z jego właściwości, tj. słodki smak, oraz niewielka ilość potrzebna do wywołania objawów zatrucia. Brak świadomości społeczne...

Ten materiał dostępny jest tylko dla użytkowników
którzy są subskrybentami naszego portalu.

Wybierz pakiet subskrypcji dla siebie
i ciesz się dostępem do bazy merytorycznej wiedzy!

Wybierz subskrypcję

Masz aktywną subskrypcję?

Zaloguj się

Nie masz jeszcze konta w serwisie? Dołącz do nas