Opieka anestezjologiczna nad pacjentem kardiologicznym – cz. I

Wywiad i badanie kliniczne

Współpraca pomiędzy lekarzem prowadzącym pacjenta a wykonującym badanie kardiologiczne i lekarzem znieczulającym do zabiegu jest bardzo ważna. Od dobrze zebranego wywiadu, badania klinicznego i wykonanych badań dodatkowych zależy dobór odpowiednich środków anestetycznych oraz odpowiedniego protokołu znieczulenia.

Obecnie w wielu placówkach weterynaryjnych pacjent jest diagnozowany przez kilku lekarzy. Najczęściej lekarz kardiolog przed planowanym zabiegiem chirurgicznym otrzymuje od lekarza internisty skierowanie pacjenta na konsultację kardiologiczną wraz z echem serca. Właściciele decydujący się na taką wizytę zazwyczaj przychodzą do lekarza weterynarii specjalizującego się w kardiologii z pełnym kompletem badań.

Stąd też, jako element wywiadu, uzupełnia się aktualnie podawane zwierzęciu leki, wpisuje parametry morfologiczne bądź biochemiczne badań dostarczonych przez właściciela odbiegające od normy. Istnieją także mniejsze gabinety czy przychodnie weterynaryjne, w których odpowiedzialność za diagnostykę, leczenie, znieczulenie podczas zabiegu i zabieg spoczywa na jednym lekarzu, a jego nieodzowną pomocą jest technik weterynarii.

Lekarz weterynarii – kardiolog przeprowadzający konsultację kardiologiczną – przed zabiegiem przeprowadza wywiad mający na celu rozpoznanie bądź ocenę stopnia zaawansowania problemów kardiologicznych zwierzęcia.

Wywiad taki jest bardzo zbliżony do tego wykonywanego podczas rutynowej wizyty pacjenta w przychodni. Skupia się w nim na wieku, rasie, płci, masie ciała oraz tzw. użytkowaniu zwierzęcia (kanapowiec czy pies myśliwki itd.).

Badanie kliniczne pacjenta kardiologicznego przeprowadzamy wg schematu: opisywany jest wygląd zewnętrzny zwierzęcia (masa ciała), węzły chłonne dostępne do badania, kolor dostępnych do badania błon śluzowych naturalnych otworów ciała, czas wypełniania naczyń włosowatych CRT (ang. Capillary Refill Time), ciepłotę wewnętrzną ciała, tętno, liczbę oddechów, czy występuje kaszel reakcyjny.

Jeżeli występuje – opisujemy kaszel oraz duszność, klasyfikujemy szmer sercowy (skala I-VI, jego umiejscowienie, w której fazie pracy serca występuje) oraz szmery oddechowe (zaostrzone czy nie). Ważna jest też ocena zębów – często kamień nazębny może indukować zapalenia dróg oddechowych, które powodują, że zwierzę (szczególnie pies) przewlekle kaszle, a nie jest to kaszel sercowy.

W dniu zabiegu lub też podczas wcześniejszych konsultacji pacjent powinien mieć wykonane badania dodatkowe. Należą do nich badania morfologiczne i biochemiczne krwi, badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej bądź klatki piersiowej, badanie echo serca, badanie RTG. Ostateczne postawienie diagnozy „pacjent cierpiący na wrodzoną/nabytą chorobę układu serowo-naczyniowego” zależy współcześnie od wykonania badania echokardiograficznego serca. Wszelkie odchylenia od norm, nawet mimo braku objawów klinicznych, wskazują na występowanie choroby krążenia i wymagają monitoringu, a także ustalenia postępowania leczniczego.