Przetrwały przewód tętniczy u dorosłego psa

Zaobserwowano częstsze występowanie przetrwałego przewodu tętniczego u niektórych ras psów, dlatego uważa się, że wada ta ma podłoże genetyczne (tab. 1).

W badaniach własnych PDA rozpoznano u 175 psów, co stanowi 27,1% psów z wadami wrodzonymi układu krążenia. To niemal jedna trzecia psów z wadami wrodzonymi serca, przez co PDA to trzecia pod względem częstości występowania wada wrodzona serca psów (po zwężeniu zastawki tętnicy płucnej i zwężeniu aorty). Wada ta występuje częściej u psów płci żeńskiej niż męskiej. Podobne zjawisko obserwowane jest u ludzi (9). Są jednak rasy, u których dominują samce, np. golden retrivery, labradory i sznaucery średnie. U czterech ras: maltańczyków, polskich owczarków nizinnych, nowofundlandów i sznaucerów średnich wada występowała równie często u obu płci.

Niezamknięcie się przewodu tętniczego powoduje przepływ krwi z naczynia o wyższym ciśnieniu – aorty – do naczynia o ciśnieniu niższym – tętnicy płucnej. Jest to tzw. przepływ lewo-prawy, który powoduje nadmiar krwi (hiperperfuzję) w naczyniach płucnych.

Objawy kliniczne spowodowane przez PDA obejmują: szmer maszynowy, a niekiedy szmer skurczowy narastającej głośności (crescendo), bardzo dobrze wyczuwalne tętno (fale tętna są nadmiernie wypełnione, a tętno duże), bardzo łatwo wyczuwalne uderzenie serca (nadmierne uderzenie koniuszka serca), przyśpieszenie akcji serca (tachykardia), powiększenie serca (kardiomegalia) widoczne zarówno w obrazie ECHO, jak i RTG (ryc. 4), objawy niewydolności serca (duszność, okresowy bezdech, szybkie męczenie się, spowolnienie wzrostu).

Pomimo że, jak wspomniano wcześniej, wadzie towarzyszy głośny szmer u zaskakująco dużej liczby psów, wada rozpoznawana jest po pierwszym roku życia (wyk. 1), co zdaje się wskazywać, że za mało uwagi poświęca się osłuchiwaniu serca u szczeniąt podczas rutynowych badań klinicznych w pierwszym okresie ich życia, np. przed szczepieniami. Oczywiście w badaniu klinicznym podczas osłuchiwania niemożliwe jest postawienie dokładnego rozpoznania, ale stwierdzenie występowania charakterystycznego szmeru stanowi podstawę do wykonania szczegółowego badania kardiologicznego.