Rezonans magnetyczny jako obiecująca metoda diagnostyki chorób wątroby u psów

Zastosowanie MRI w diagnostyce nienowotworowych chorób wątroby

W medycynie człowieka badanie rezonansem magnetycznym wykorzystywane jest także w diagnostyce przewlekłych chorób wątroby takich jak marskość czy spichrzanie miedzi. W przypadku marskości wykorzystywane w badaniu są badanie w sekwencji T1- i T2-zależnej, a także badanie z zastosowaniem środków kontrastowych. W badaniu tym widoczne są zmiany intensywności miąższu wątroby, obecność guzków, wartościowe jest także obliczanie stosunku wymiaru poprzecznego płata ogoniastego do wymiaru poprzecznego prawego płata wątroby (C/RL – caudate-to-right-lobe-ratio) czy poszerzenie dołu pęcherzyka żółciowego. Ponadto badanie MR pozwala na różnicowanie regeneracji drobnoguzkowej wątroby od wczesnych stadiów marskości (8). Dodatkowo stwierdzono także, że badanie dyfuzyjne rezonansem magnetycznym jest przydatnym narzędziem w nieinwazyjnym różnicowaniu łagodnej i zaawansowanej marskości wątroby (12). Najnowszą z technik rezonansu magnetycznego jest, od niedawna stosowana w medycynie ludzkiej, wykorzystywana w diagnostyce marskości wątroby, technika elastografii MR. Jest to szybko rozwijająca się metoda diagnostyczna pozwalająca na ocenę elastyczności tkanki wątrobowej i wykorzystywana jest z powodzeniem w różnicowaniu stadiów włóknienia wątroby bez konieczności wykonywania biopsji narządu (7). W diagnostyce spichrzania miedzi u dzieci, towarzyszącego chorobie Wilsona, również stosuje się techniki rezonansu magnetycznego. W przypadku tej jednostki najbardziej użyteczna jest technika spektroskopii rezonansu magnetycznego. Jest to badanie pozwalające na uzyskanie informacji na temat składu biochemicznego badanej tkanki. Wykazano, że metoda ta może skutecznie zastępować biopsję w różnicowaniu stadium zaawansowania choroby i kontrolowaniu odpowiedzi na leczenie u pacjentów z chorobą Wilsona (3).

Wyzwaniem pozostaje zastosowanie opisanych metod w medycynie zwierząt.

Ograniczenia metody

Jak każda metoda diagnostyczna, tak i MRI jest obarczone pewnymi ograniczeniami. Pierwszym z nich jest niewątpliwie dostępność tej metody. Mimo że liczba aparatów dedykowanych psim pacjentom ciągle rośnie, nadal jest to badanie kosztowne, wykonywane w większych miastach, a tym samym dostępne dla wąskiej grupy pacjentów. Kolejnym ograniczeniem jest obecność artefaktów ruchowych. Artefakty te w przypadku badania wątroby wynikają głównie z ruchów oddechowych klatki piersiowej i przepony. Problem ten dotyka głównie pacjentów weterynaryjnych, ponieważ w przypadku ludzi badanie MRI jamy brzusznej wykonuje się, stosując krótkie sekwencje i prosząc pacjenta o zatrzymanie oddechu. Oczywiście, taka prosta metoda nie jest dostępna dla lekarzy weterynarii, co utrudnia wykonanie badania.

Badanie wykonywane jest w znieczuleniu ogólnym, najczęściej wziewnym, jednak spłycenie i zwolnienie tempa oddechu wywołane znieczuleniem nie likwiduje artefaktów w obrazie MRI. Z tego względu w badaniu jamy brzusznej pacjentów weterynaryjnych stosowane są specjalne techniki bramkowania oddechem, co oznacza, że badanie przeprowadzane jest tylko w ściśle określonym momencie oddechu. Technika ta skutecznie redukuje obecność artefaktów ruchowych, jednak ze względu na to każdy skan wykonywany jest z przerwami na oddech, co wydłuża znacznie czas wykonania skanu. Ze względu na wyżej wymienione problemy kolejnym ograniczeniem jest czas badania. W przypadku psów pełne badanie MRI wątroby trwa około 2 godzin, co w przypadku zwierząt w bardzo złym stanie ogólnym wiąże się z wysokim ryzykiem anestetycznym.

Pomimo wszystkich wymienionych ograniczeń MRI, jako szybko rozwijająca się metoda diagnostyczna, daje nadzieję na coraz dokładniejsze i szybsze, a przy tym bezinwazyjne diagnozowanie pacjentów, u których inne metody są niewystarczające lub niemożliwe do przeprowadzenia (np. biopsja w przypadku zaburzeń krzepnięcia).