Wpływ żywności funkcjonalnej na zdrowie zwierząt domowych

Inne możliwości zastosowania żywności funkcjonalnej

Istnieją doniesienia o możliwości wykorzystania probiotyków w terapii chorób o podłożu immunologicznym, takich jak alergia lub atopowe zapalenie skóry (3, 10). Efekt antyalergiczny jest wywoływany dzięki wpływowi na równowagę limfocytów Th1/Th2 oraz zmniejszeniu syntezy przeciwciał IgE (3, 5, 24). Udowodniono, że probiotyki i prebiotyki mogą wywoływać korzystne efekty w leczeniu otyłości u ludzi (28). Badania wykazały, że u psów z otyłością występuje charakterystyczna dysbioza jelitowa – u psów otyłych rodzaj Actinobacteria występuje znacznie częściej (3). Badania dotyczące mikrobiomu jelitowego ujawniły jego powiązanie z układem nerwowym, tzw. oś jelitowo-mózgowa (MGBA, ang. the microbiome gut-brain axis) (6, 26, 29). Dokładne mechanizmy tej korelacji wciąż są badane, ale wiadomo, że obejmuje ona szlaki nerwowe i hormonalne (kortyzol, oś podwzgórze – przysadka – nadnercza) (26, 29).

Probiotyki inaktywowane – paraprobiotyki jako bezpieczniejsza forma żywności funkcjonalnej

U pacjentów z obniżoną odpornością, sepsą lub zaburzoną barierą jelitową stosowanie probiotyków może być niebezpieczne (3). W takich przypadkach zalecane jest podawanie inaktywowanych probiotyków (5, 8, 26). Inaktywację bakterii przeprowadza się za pomocą wysokiej temperatury, wysokiego ciśnienia, promieniowania ultafioletowego lub jonizującego, a także poprzez zmianę pH (8, 26, 27). Do wywołania specyficznej odpowiedzi organizmu potrzebny jest określony związek chemiczny wyizolowany z drobnoustrojów, zatem metoda inaktywacji zależy od gatunku bakterii oraz oczekiwanych efektów późniejszych (5, 26). Paraprobiotyki są łatwiejsze w przechowywaniu, ich mechanizm działania jest bardziej przewidywalny, są bezpieczne, nie przenoszą genów oporności na antybiotyki (co jest największa zaletą), wykazują działanie antyproliferacyjne (6, 5, 8). Paraprobiotyki mają zdolność adhezyjną do komórek jelitowych oraz do koagregacji z patogenami (5). Wykazano, że inaktywowane Lactobacillus acidophilus są w stanie zapobiec zakażeniu salmonellą u myszy.

Podsumowanie

Zarówno żywe, jak i inaktywowane bakterie probiotyczne mogą stanowić metodę zapobiegania i kontroli chorób u zwierząt domowych (26). Probiotyki, prebiotyki i paraprobiotyki są skuteczne w zwalczaniu infekcji jelitowych u psów i kotów oraz mogą być metodą wsparcia terapii u pacjentów z IBD i PChN, alergią, otyłością i nowotworami (3, 21-25).