Dysfunkcja przedniej części przysadki u koni a choroba Parkinsona u ludzi – próba stworzenia zwierzęcego modelu α-synukleinopatii

Dysfunkcja części pośredniej przysadki u koni

Dysfunkcja części pośredniej przysadki u koni (ang. PPID – pars pituitary intermedia dysfunction) została po raz pierwszy opisana w niemieckiej literaturze weterynaryjnej w 1932 roku (15). PPID jest spontanicznie występującą, klinicznie postępującą chorobą neuroendokrynną dotykającą 20-25% koni w wieku powyżej 15 lat (16). Zespół Cushinga, definiowany jako hiperadrenokortycyzm wynikający z nadmiernego wydzielania przysadkowego adrenokortykotropiny (ACTH), występuje spontanicznie i dość często u psów i koni, rzadko u kotów, a także u gryzoni takich jak szczury i myszy (17, 18).

Fizjologia

Przysadka mózgowa konia jest zlokalizowana w zagłębieniu kości klinowej czaszki zwanym siodłem tureckim, nieco poniżej podwzgórza, z którym łączy się za pomocą lejka (1). Dzieli się na części: przednią – gruczołową, środkową oraz część tylną – nerwową, które różnią się od siebie zarówno funkcją, jak i budową (2).

Płat pośredni (PI), zbudowany z komórek melanotropowych, jest bardzo dobrze rozwinięty u konia, gorzej u psów, kotów i przeżuwaczy (4). Chociaż wyraźny u ludzkiego płodu, nie jest dobrze zdefiniowany u osób dorosłych, zamiast tego melanotropy są rozproszone w całym płacie gruczołowym (5).

W odpowiedzi na fizjologiczne, patologiczne lub środowiskowe czynniki dochodzi do aktywacji osi podwzgórze – przysadka – nadnercza. Wówczas neurony dopaminergiczne podwzgórza syntetyzują hormon uwalniający kortykotropinę (CRH), co prowadzi do wydzielania ACTH, która działa na komórki warstwy pasmowatej nadnerczy, powodując syntezę i wydzielanie glukokortykoidów (6).

W części pośredniej dopamina działa na receptory D2 melanotropów, hamując proliferację komórek i transkrypcję propiomelanokortyny (POMC), z której powstają: ACTH, hormon melanotropowy α-MSH, β-endorfina (β-END) i peptyd kortykotropowopodobny (CLIP).

Patofizjologia PPID

Dysfunkcja części pośredniej przysadki mózgowej jest jedną z najczęstszych endokrynopat...

Ten materiał dostępny jest tylko dla użytkowników
którzy są subskrybentami naszego portalu.

Wybierz pakiet subskrypcji dla siebie
i ciesz się dostępem do bazy merytorycznej wiedzy!

Wybierz subskrypcję

Masz aktywną subskrypcję?

Zaloguj się

Nie masz jeszcze konta w serwisie? Dołącz do nas